Click here to Download full Report (English)
Executive Summary
Context: The UNHRC resolution on promoting reconciliation, accountability, and human rights in Sri Lanka was adopted at the 51st session of the United Nations Human Rights Council (UNHRC) in Geneva, early October. Issues of accountability on human rights abuses, and new challenges in the context of the current economic and political crisis, and Covid-19 were looked at in the resolution. Minister of Foreign Affairs Ali Sabry stated that Sri Lanka categorically rejects the new resolution on the human rights situation in the country, which was presented without Sri Lanka’s consent or consultation. Sri Lanka Human Rights Commission issued a press statement requesting not to extend the detention of two student leaders arrested under Prevention of Terrorism Act. The Supreme court of Sri Lanka determined that the Bureau of Rehabilitation bill previously gazetted by the government is inconsistent with the fundamental rights ensured by the constitution.
Case updates: The Ministry of Defence issued a gazette revoking the previous order issued in September declaring high security Zones under the Official Secret Act. At the trial against human rights lawyer Hejaaz Hisbullah, the prosecutor was absent for the third occasion in the Puttalam High Court. The Court of Appeal issued a warrant to arrest State Minister Sanath Nishantha over contempt of court charges and produce him in court, after he failed to appear at the court based on the summons that were previously issued. He appeared at the court later on the same day and was released after stern warnings. Student Activist Hashan Gunathilake detained under a 90-day detention order under the Prevention of Terrorism Act was released by the magistrate Court in Tangalle after the Police informed that they do not have sufficient evidence to continue the case. The Supreme Court granted leave to proceed with the petition against a group of Sri Lankan top politicians and officials on accountability on Sri Lanka’s economic crisis. The overseas travel ban issued against Former Central Bank Governor Ajith Nivad Cabraal was extended until 24th of November regarding a case on financial misappropriation. The Supreme Court of Sri Lanka issued an order to resend a notice to former President Gotabaya Rajapaksa to provide evidence pertaining to a case filed on the disappearance of activists Lalith Weeraraj and Kugan Murugananthan in Jaffna in 2011. The former Chairman of the Akuressa Pradeshiya Sabha Saruwa Liyanage Sunil was acquitted and released over a sexual assault case for allegedly molesting a 14-year-old girl. Indictments were served on former minister Johnston Fernando, and two others over a bribery case pertaining to state-owned Lanka Sathosa.
Repression of Freedom of Assembly: 15 protesters were arrested in Nawalapitiya in Kandy District during a protest organized by the Opposition party Samagi Jana Balawegaya (SJB), while Sri Lanka Podjuana Peramuna also organized a rally in the same area, under the patronage of former President Mahinda Rajapaksa. Police disrupted a demonstration held at the Galleface, to commemorate whose lives were lost in Aragalaya protests. The Police claimed that the protesters had not obtained prior approval from authorities before entering the area where the demonstration was held. At least 8 student activists were arrested by police, including student union president of Kelaniya University, during a protest organized by Inter-University Student Federation (IUSF). Faizan Ahmed, a youth activist involved with the recent protest movement was arrested by the Police and released after 4 hours of interrogation. Colombo District Member of Parliament Mano Ganesan alleged that Police is collecting personal details and visiting houses of ‘Aragalaya’ activists’ in Colombo.
Other incidents: President of Batticaloa District Civil Society Forum Sabaratnam Sivayoganathan was summoned by the Police both in September and October. Journalist Tharindu Jayawardhana accused the Officer-in-Charge (OIC) of the Fort Police Station of threatening him, while he attempted to file a complaint against the actions of two Police officers during a recent peaceful protest. On 3rd October, a gazette notification was issued by the President declaring all the services connected to the supply of electricity, the supply and distribution of fuel and petroleum and providing healthcare as essential services, On 22nd October, another gazette notification was issued calling out the Armed Forces under the powers granted under the Public Security Ordinance (Chapter 40). MP M. A. Sumanthiran representing Jaffna district, and MP Shanakiyan Rajaputhiran Rasamanickam representing Batticaloa district, two parliamentarians belonging to Tamil ethnic minorities have been followed by intelligence officers while they were attending a meeting in separate vehicles.
Click here to Download full Report (English)
ශ්රී ලංකාවේ විසම්මුතිය මර්දනය, 2022 ඔක්තෝබර්
විධායක සාරාංශය (සිංහල පරිවර්තනය)
සන්දර්භය: ඔක්තෝබර් මස මුලදී ජිනීවා හි එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව අයිතිවාසිකම් මණ්ඩලයේ 51 වැනි සැසියේ දී ශ්රී ලංකාවේ සංහිඳියාව ප්රවර්ධනය, වගවීම සහ මානව අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව අයිතිවාසිකම් මණ්ඩලයේ යෝජනාව සම්මත විය. එම යෝජනාවෙන් මානව අයිතිවාසිකම් අපහරණය පිළිබඳ වගවීමේ ගැටලූ සහ පවතින ආර්ථික සහ දේශපාලන අර්බූදය සහ කොවිඞ් 18 සන්දර්භය ගැන සැලකිල්ල යොමු කර ඇත. ශ්රී ලංකාවේ අනුමැතිය හෝ උපදේශනයක් නොමැතිව ඉදිරිපත් කර ඇති රටේ මානව අයිතිවාසිකම් තත්වය පිළිබඳ යෝජනාව සම්පූර්ණයෙන්ම ප්රතික්ෂේප කරන බව විදේශ කටයුතු පිළිබඳ ඇමති අලි සබ්රි සඳහන් කෙළේය. ත්රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත යටතේ අත් අඩංගුවට ගෙන ඇති ශිෂ්ය නායකයන් දෙදෙනා රඳවා ගැනීම දීර්ඝ නොකරන මෙන් ශ්රී ලංකාවේ මානව හිමිකම් කොමිසම පුවත් පත් නිවේදනයක් නිකුත් කෙළේය. ආණ්ඩුව විසින් කලින් ගැසට් කරන ලද පුනරුත්ථාපන කාර්යංශ පනත ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවෙන් තහවුරු කර ඇති මූලික අයිතිවාසිකම් සමග නොගැලපෙන බව ශ්රී ලංකාවේ ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයෙන් තීරණය කෙළේය.
නඩු යාවත්කාලීන කිරීම්: රාජ්ය රහස් පනත යටතේ අධි ආරක්ෂක කලාප ප්රකාශයට පත්කරමින් සැප්තැම්බර් මස නිකුත් කරන ලද නියෝගය ඉවත් කිරීමේ ගැසට් පත්රයක් ආරක්ෂක අමාත්යංශයෙන් නිකුත් කරන ලදී. මානව අයිතිවාසිකම් නීතිඥ හිජාස් හිස්බුල්ලාට එරෙහි නඩු විභාගයේ දී අභිචෝදක තෙවැනි වරටත් පුත්තලම උපරිමාධිකරණයට පැමිණියේ නැත. අධිකරණයට අපහාස කිරීමේ චෝදනාවක් මත රාජ්ය ඇමති සනත් නිශාන්ත කලින් නිකුත් කරන ලද සිතාසියක් අනුව උසාවියට ඉදිරිපත්වීමට අපොහොසත්වීම නිසා අත් අඩංගුවට ගැනීමට වරෙන්තුවක් අභියාචනාධිකරණයෙන් නිකුත් කරන ලදී. එදිනම ඔහු උසාවියට ඉදිරිපත් වූ අතර තරයේ අවවාද කිරීමෙන් පසුව නිදහස් කරන ලදී. ත්රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත යටතේ නිකුත් කළ රැඳවුම් නියෝගයක් මත දින 90ක් රඳවා ගෙන සිටි ශිෂ්ය කි්රයාකාරිකයෙකු වන හෂාන් තිලකරත්න පිළිබඳ නඩුව තවදුරටත් පවත්වා ගෙන යෑමට සාක්ෂි නැති බව පොලීසිය අධිකරණයට දැන් වූ විට තංගල්ල මහෙස්ත්රාත් ඔහු නිදහස් කෙළේය. ශ්රී ලංකාවේ ආර්ථික අර්බූදයේ වගවීම පිළිබඳව දේශපාලකයන් සහ උසස් නිලධාරීන් කණ්ඩායමකට එරෙහිව ඉදිරිපත් කර ඇති පෙත්සම විභාගයට ගැනීමට ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයෙන් අවසර ලබා දුන්නේය. මුදල් අයථා පරිහරණය පිළිබඳව මහ බැංකුවේ හිටපු අධිපති අජිත් නිවාඞ් කබ්රාල් ට එරෙහිව විදෙස් සංචාර තහනම නොවැම්බර් 24 දක්වා දීර්ඝ කරන ලදී. ක්රියාකාරීන් වන ලලිත් වීරරාජ් සහ කුගන් මුරුගනන්දන් 2011 දී යාපනයේ දී අතුරුදහන් කිරීම පිළිබඳව ගොණු කරන ලද නඩුවේ සාක්ෂි දීමට අදාලව හිටපු ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂට නොතීසියක් නැවත යැවීමට ශ්රේෂඨාධිකරණය නියෝගයක් නිකුත් කෙළේය. අකුරැස්ස ප්රදේශීය සභාවේ හිටපු සභාපති සරුව ලියනගේ සුනිල් 14 හැවිරිදි ගැහැනු ළමයෙකු ලිංගික අපචාරයට ලත් කිරීම පිළිබඳව පවරා තිබු නඩුවෙන් නිදොස් කොට නිදහස් කරන ලදී. හිටපු ඇමති ජොන්ස්ටන් ප්රනාන්දු සහ තවත් දෙදෙනෙකුට රජය සතු ලක් සතොස ආයතනයේ අල්ලස් නඩුවක් පිළිබඳව චෝදනා පත්ර භාර දෙන ලදී.
රැස්වීමේ නිදහස මර්දනය කිරීම: මහනුවර දිස්ති්රක්කයේ නාවලපිටියේ විපක්ෂයේ සමගි ජනබල වේගය සංවිධානය කළ විරෝධතා රැලියක දී විරෝධතාකරුවන් 15ක් අත් අඩංගුවට ගත් අතර එම ප්රදේශයේම ශි්රලංකා පොදුජන පෙරමුණ හිටපු ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්ෂගේ අනුග්රහයෙන් රැලියක් සංවිධානය කෙළේය. අරගලය විරෝධතාවේ දී මිය ගිය අය සිහිපත් කිරීමට ගාලූ මුවදොර පැවැත් වූ උදඝෝෂණයක් පොලීසිය විසින් කඩා කප්පල් කරන ලදී. විරෝධතාකරුවන් උද්ඝෝෂණය පැවති ස්ථානයට ඇතුළුවීමට පෙර බලධාරීන්ගෙන් අනුමැතිය ලබා ගෙන නැතැයි පොලීසිය පැවසුවේය. අන්තර් විශ්ව විද්යාල ශිෂ්ය සම්මේලනය සංවිධානය කළ විරෝධතාවයක දී කැළණිය විශ්ව විද්යාලයේ ශිෂ්ය සංගමයේ සභාපති ඇතුළු ශිෂ්ය කි්රයාකාරීන් අට දෙනකු පොලීසිය විසින් අත් අඩංගුවට ගන්නා ලදී. මෑතක දී පැවති විරෝධතා ව්යාපාරයට සම්බන්ධ තරුණ කි්රයාකාරිකයෙකු වන ෆයිසාන් අහ්මඞ් පොලීසිය විසින් අත් අඩංගුවට ගෙන පැය හතරක කාලයක් ප්රශ්න කිරීමෙන් පසුව නිදහස් කරන ලදී. පොලීසිය කොළඹ අරගලයේ කි්රයාකාරීන්ගේ නිවෙස්වලට ගොස් පුද්ගලික තොරතුරු රැස් කරන්නේයැයි කොළඹ දිස්ති්රක් පාර්ලිමේන්තු මංතී්ර මනෝ ගනේෂන් චෝදනා කෙළේය.
වෙනත් සිද්ධීන්: මඩකලපුව දිස්ති්රක් සිවිල් සමාජ මණ්ඩපයේ සභාපති සභාරත්නම් සිවයෝගනාදන් සැප්තැම්බර් සහ ඔක්තොබර් යන මාස දෙකේදීම පොලීසියට කැඳවා ඇත. මෑතක පැවති සාමකාමී විරෝධතාවයක දී පොලිස් නිලධාරීන් දෙදෙනෙකුගේ හැසිරීම පිළිබඳව පැමිණිල්ලක් ගොණු කිරීමට උත්සාහ කරන විට කොටුව පොලීසියේ ස්ථානාධිපති තමාට තර්ජනය කෙළේයැයි ජනමාධ්යවේදී තරිඳු ජයවර්ධන චෝදනා කෙළේය. විදුලිය සැපයීම, ඉන්ධන සහ පැට්රෝලියම් සැපයීම සහ බෙදා හැරීම සහ සෞඛ්ය සේවා සැපයීම අත්යවශ්ය සේවා බව ප්රකාශ කරමින් ඔක්තෝබර් 3 වැනි දින ගැසට් නිවේදනයක් නිකුත් ජනාධිපති කෙළේය. මහජන ආරක්ෂා ආඥාපනත යටතේ (40 පරිච්ඡේදයෙන් පවරන ලද බලතල අනුව සන්නද්ධ හමුදා කැඳවීමේ තවත් ගැසට් නිවේදනයක් ද නිකුත් කෙළේය. දෙමළ වාර්ගික සුළුතරයට අයත් පාර්ලිමේන්තු මංතී්රන් වන යාපනය දිස්ති්රක්කය නියෝජනය කරන ඇම් ඒ සුමන්තිරන් සහ මඩකලපුව දිස්ති්රක්කය නියෝජනය කරන ෂනකියන් රාජපුතිරන් රාසමානික්කම් වාහන දෙකකින් රැස්වීමකට සහභාගි වීමට යන විට බුද්ධි අංශ තොරතුරු සෙවීමට පසු පසින් ආ බව වාර්තා විය.
Click here to Download full Report (English)
இலங்கையில் மாற்றுக்கருத்துகளை அடக்குதல்-அக்டோபர்-2022
சூழமைவு: இலங்கையில் நல்லிணக்கம், பொறுப்புக்கூறல் மற்றும் மனித உரிமைகளை ஊக்குவிப்பதற்கான மனித உரிமைகள் பேரவையின் (UNHRC) தீர்மானம், ஜெனிவாவில், ஒக்டோபர் தொடக்கத்தில், 51வது அமர்வில் ஏற்றுக்கொள்ளப்பட்டது. மனித உரிமை மீறல்கள் , தற்போதைய பொருளாதார , அரசியல் நெருக்கடியின் பின்னணியில் புதிய சவால்கள் மற்றும் கோவிட்-19 தொடர்பான பொறுப்புக்கூறல் தொடர்பான பிரச்சினைகள் தீர்மானத்தில் ஆராயப்பட்டன. இலங்கையின் மனித உரிமைகள் நிலைமை தொடர்பான புதிய பிரேரணையை இலங்கையின் அனுமதியோ அல்லது ஆலோசனையோ இன்றி முன்வைத்துள்ளமையால்,அதனை இலங்கை திட்டவட்டமாக நிராகரிப்பதாக வெளிவிவகார அமைச்சர் அலி சப்ரி தெரிவித்துள்ளார். பயங்கரவாத தடைச் சட்டத்தின் கீழ் கைது செய்யப்பட்ட இரண்டு மாணவர் தலைவர்களின் விளக்கமறியலை நீடிக்க வேண்டாம் என இலங்கை மனித உரிமைகள் ஆணைக்குழு ஊடக அறிவித்தல் மூலம் வெளிப்படுத்தியுள்ளது. அரசாங்கத்தினால் முன்னர் வெளியிடப்பட்ட புனர்வாழ்வுப் பணியகச் சட்டமூலம் அரசியலமைப்பின் மூலம் உறுதிப்படுத்தப்பட்டுள்ள அடிப்படை உரிமைகளுக்கு முரணானது என இலங்கையின் உச்ச நீதிமன்றம் தீர்மானித்துள்ளது.
இற்றைப்படுத்தப்பட்ட வழக்குகள்: உத்தியோகபூர்வ இரகசியச் சட்டத்தின் கீழ் உயர் பாதுகாப்பு வலயங்களை அறிவித்து செப்டம்பரில் பிறப்பிக்கப்பட்ட முந்தைய உத்தரவை ரத்து செய்து பாதுகாப்பு அமைச்சு வர்த்தமானியை வெளியிட்டது. மனித உரிமைகளுக்கான சட்டத்தரணி ஹிஜாஸ் ஹிஸ்புல்லாவுக்கு எதிரான வழக்கு விசாரணையின்போது, புத்தளம் மேல் நீதிமன்றில் மூன்றாவது தடவையாகவும் வழக்குத்தொடரும் சட்டத்தரணி ஆஜராகவில்லை. நீதிமன்றத்தை அவமதித்த குற்றச்சாட்டின் பேரில் இராஜாங்க அமைச்சர் சனத் நிஷாந்தவை கைது செய்து நீதிமன்றத்தில் ஆஜர்படுத்துமாறு மேன்முறையீட்டு நீதிமன்றம் பிடியாணை பிறப்பித்துள்ளது. அன்றைய தினம் அவர் நீதிமன்றத்தில் ஆஜராகி, கடுமையான எச்சரிக்கைகளுக்குப் பிறகு விடுவிக்கப்பட்டார். வழக்கை தொடர்வதற்கு போதிய ஆதாரங்கள் இல்லை என பொலிசார் தெரிவித்ததை அடுத்து, பயங்கரவாதத் தடைச் சட்டத்தின் கீழ் 90 நாள் தடுப்புக் காவலில் வைக்கப்பட்டிருந்த மாணவ- செயற்பாட்டாளர் ஹஷான் குணதிலக்க, தங்காலை நீதவான் நீதிமன்றத்தினால் விடுவிக்கப்பட்டுள்ளார். இலங்கையின் பொருளாதார நெருக்கடி பற்றிய பொறுப்புக்கூறல் தொடர்பில் இலங்கையின் உயர்மட்ட அரசியல்வாதிகள் மற்றும் அதிகாரிகள் குழுவிற்கு எதிரான மனுவைத் தொடர்வதற்கு உச்ச நீதிமன்றம் அனுமதி வழங்கியுள்ளது. நிதி முறைகேடு தொடர்பான வழக்கில் மத்திய வங்கியின் முன்னாள் ஆளுநர் அஜித் நிவாட் கப்ராலுக்கு எதிரான வெளிநாட்டு பயணத்தடை நவம்பர் 24 ஆம் திகதி வரை நீடிக்கப்பட்டுள்ளது.
யாழ்ப்பாணத்தில் கடந்த 2011ஆம் ஆண்டு காணாமல் போன செயற்பாட்டாளர்களான லலித் வீரராஜ் மற்றும் குகன் முருகானந்தன் தொடர்பில் தாக்கல் செய்யப்பட்ட வழக்கு தொடர்பான சாட்சியங்களை வழங்குமாறு முன்னாள் ஜனாதிபதி கோட்டாபய ராஜபக்சவுக்கு இலங்கை உயர் நீதிமன்றம் அறிவித்தலை அனுப்ப உத்தரவிட்டுள்ளது. 14 வயது சிறுமியை துஷ்பிரயோகம் செய்த குற்றச்சாட்டில் லியனகே சுனில் நிரபராதியாக விடுதலசெய்து விடுவிக்கப்பட்டுள்ளார். அரச நிறுவனமான லங்கா சதொச நிறுவனத்துடன் தொடர்புடைய லஞ்ச ஊழல் வழக்கில் முன்னாள் அமைச்சர் ஜோன்ஸ்டன் பெர்னாண்டோ மற்றும் இருவர் மீது குற்றப்பத்திரிகை தாக்கல் செய்யப்பட்டுள்ளது.
ஒன்று கூடும் சுதந்திரத்தை ஒடுக்குதல்: கண்டி மாவட்டம் நாவலப்பிட்டியில் எதிர்க்கட்சியான சமகி ஜன பலவேகய (SJB) ஏற்பாடு செய்திருந்த ஆர்ப்பாட்டத்தின் போது 15 ஆர்ப்பாட்டக்காரர்கள் கைது செய்யப்பட்டனர், அதே நேரத்தில் ஸ்ரீலங்கா பொதுஜன பெரமுனவும் முன்னாள் ஜனாதிபதியின் அனுசரணையின் அதே பகுதியில் பேரணியை ஏற்பாடு செய்தது. அரகலய போராட்டத்தில் உயிர்நீத்தவர்களை நினைவுகூரும் வகையில், காலி முகத்திடலில் நடத்தப்பட்ட ஆர்ப்பாட்டத்தை மஹிந்த ராஜபக்ஷவின் ஆதரவின்கீழ், பொலிஸார் இடையூறு செய்தனர். ஆர்ப்பாட்டம் நடத்தப்பட்ட பகுதிக்குள் நுழைவதற்கு முன்பு போராட்டக்காரர்கள் அதிகாரிகளிடம் முன் அனுமதி பெறவில்லை என்று பொலிசார் கூறினர். பல்கலைக்கழகங்களுக்கு இடையிலான மாணவர் கூட்டமைப்பு (IUSF) ஏற்பாடு செய்திருந்த ஆர்ப்பாட்டத்தின் போது, களனிப் பல்கலைக்கழக மாணவர் சங்கத் தலைவர் உட்பட குறைந்தது 8 மாணவர் செயற்பாட்டாளர்கள் பொலிஸாரால் கைது செய்யப்பட்டுள்ளனர். சமீபத்திய போராட்ட இயக்கத்தில் ஈடுபட்ட இளைஞர் ஆர்வலர் பைசான் அகமது பொலிசாரினால் கைது செய்யப்பட்டு 4 மணி நேர விசாரணைக்குப் பிறகு விடுவிக்கப்பட்டார். கொழும்பில் உள்ள அரகலய செயற்பாட்டாளர்களின் வீடுகளுக்குச் சென்று பொலிஸார் தனிப்பட்ட விபரங்களை சேகரித்து வருவதாக கொழும்பு மாவட்ட நாடாளுமன்ற உறுப்பினர் மனோ கணேசன் குற்றம் சுமத்தியுள்ளார்.
ஏனைய சம்பவங்கள்: மட்டக்களப்பு மாவட்ட சிவில் சமூக மன்றத்தின் தலைவர் சபாரத்தினம் சிவயோகநாதன் செப்டெம்பர் மற்றும் ஒக்டோபர் ஆகிய இரு மாதங்களில் பொலிஸாரால் அழைக்கப்பட்டிருந்தார். அண்மையில் இடம்பெற்ற அமைதிப் போராட்டத்தின் போது இரண்டு பொலிஸ் உத்தியோகத்தர்களின் நடவடிக்கைகளுக்கு எதிராக முறைப்பாடு செய்ய முற்பட்ட போது, கோட்டை பொலிஸ் நிலையப் பொறுப்பதிகாரி (OIC) தன்னை அச்சுறுத்தியதாக ஊடகவியலாளர் தரிந்து ஜயவர்தன குற்றஞ்சாட்டினார். மின்சார விநியோகம், எரிபொருள் விநியோகம் மற்றும் ஏனைய விநியோகங்கள் மற்றும் சுகாதார சேவைகளை அத்தியாவசிய சேவைகளாக பிரகடனப்படுத்தும் வர்த்தமானி அறிவித்தல் ஜனாதிபதியால் அக்டோபர் 3 ஆம் திகதி வெளியிடப்பட்டது. பொது பாதுகாப்பு ஆணையின் கீழ் வழங்கப்பட்ட அதிகாரங்களின் கீழ் ஆயுதப்படைகள் (அத்தியாயம் 40). யாழ்ப்பாண மாவட்டத்தை பிரதிநிதித்துவப்படுத்தும் பாராளுமன்ற உறுப்பினர் எம்.ஏ.சுமந்திரன் மற்றும் மட்டக்களப்பு மாவட்டத்தை பிரதிநிதித்துவப்படுத்தும் பாராளுமன்ற உறுப்பினர் சாணக்கியன் ராஜபுத்திரன் இராசமாணிக்கம் ஆகிய இரு சிறுபான்மை தமிழ் பாராளுமன்ற உறுப்பினர்களும் தனித்தனி வாகனங்களில் கூட்டமொன்றில் கலந்துகொண்டிருந்த போது புலனாய்வு அதிகாரிகள் அவர்களைப் பின்தொடர்ந்துள்ளனர்.
Comments